رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی گفته است که اگر دولت به این نتیجه برسد که در جیب بانک مرکزی دست نکند و اگر ناترازی بانک‌ها اصلاح شود می‌توانیم بر نقدینگی و تورم غلبه کنیم.
عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی و محمد باقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه روز سه‌شنبه ۱۳ خرداد ۱۳۹۹ در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی حاضر شد و گزارشی درباره «شاخص‌های کلان اقتصادی» را به نمایندگان دوره یازدهم مجلس ارائه کردند.
همتی در این جلسه با ادعای اینکه هدف آمریکا از اجرای دوباره تحریم‌ها، فروپاشی اقتصاد ایران بود، گفت: «کشور در سال ۹۷، با شرایط خیلی سختی روبرو شد و سال ۹۸ یکی از سخت‌ترین دوران ما در طول دوران انقلاب بود چرا که تحریم‌هایی که به ما تحمیل شد، در طول دو سال گذشته بی‌سابقه و هوشمندانه بود.»
همتی در ادامه مدعی شد که «تدبیرهای مقام معظم رهبری، ایستادگی مردم و تدابیر مسئولان» موجب شد برنامه‌های ایالات متحده برای شکل‌گیری یک «ابرتورم» در ایران ناکام ماند.
او همچنین ادعای دیگری درباره رشد اقتصادی مطرح کرد و گفت: «در اواخر سال ۹۸ قبل از مواجهه با کُرونا در آخرین آماری که بانک مرکزی در خصوص رشد اقتصادی ارائه داده نشان می‌دهد که در فصل سوم سال ۹۸ همه شاخص‌های رشد اقتصادی ما مثبت شد.»
همتی گفت که کشاورزی بالای ۷.۸ درصد، صنعت ۷ درصد، خدمات ۱.۲ درصد مثبت شدند و حتی رشد اقتصادی با نفت ما نیز ۱.۲ درصد مثبت شد! «بنابراین زمینه فراهم شده بود تا ما جهش را آغاز کنیم و به استناد همین اطلاعات نیز بود که مقام معظم رهبری به درستی سال ۹۹ را جهش تولید اعلام فرمودند.»
رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی همچنین مدعی شده نظام مشکل ارزی ندارد و ذخایر ارزی بانک مرکزی در حد کفایت و بسیار خوب است و تنها مشکل اینست که اجازه دسترسی به ارزها به دلیل تحریم وجود ندارد و بانک مرکزی با مذاکره و فشار سعی دارد که از منابع ارزی استفاده کند.
همتی از نمایندگان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی خواست که «به دولت و بانک مرکزی در مسیرهایی که می‌تواند ما را در استفاده از منابع ارزی یاری دهد کمک کنند.»
او همچنین مهار تورم را مهمترین وظیفه بانک مرکزی عنوان کرد و با اشاره به سخنان حسن روحانی گه گفته بود بنا نداریم دست در جیب بانک مرکزی کنیم، گفت: «اگر دولت به این نتیجه برسد که در جیب بانک مرکزی دست نکند و اگر بتوانیم ناترازی بانک‌ها را اصلاح کنیم می‌توانیم بر نقدینگی و تورم فائق آییم. بنابر این برنامه بانک مرکزی نیز همین است.»
رئیس کل بانک مرکزی بار دیگر ادعای تورم ۲۴ درصدی برای سال جاری را مطرح کرد: «ما امسال مصمم هستیم که عملیات بازار باز را با جدیت اجرا کنیم و بر اساس متغیرهای تأثیرگذار در تورم پیش‌بینی ما این است در صورت ادامه روند شرایط تورم در حد ۲۴ درصد خواهد بود.»
سخنان پر از ادعای عبدالناصر همتی با واکنش برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی یازدهم که به تازگی کار خود را آغاز کرده روبرو شد. حسن لطفی نماینده رزن در مجلس شورای اسلامی خطاب به همتی گفت: «تورم سفره فقرا را کوچک و سفره ثروتمندان را رنگین کرده است» و «اقدامات بانک مرکزی نتوانسته تورم را کنترل کند و قیمت‌ها روزبه روز افزایش پیدا می‌کند.»
محسن زنگنه نماینده تربت حیدریه نیز از رئیس کل بانک مرکزی پرسید: «چرا میلیون ها دلار ارز به عنوان ارز فردایی در فضای مجازی خرید و فروش می‌شود بدون اینکه ریالی خرج شود. چرا بانک مرکزی این موارد را متمرکز نمی‌کند. چه دست‌هایی در کار است که نمی‌خواهد بازارهای غیر رسمی زیر نظر بانک مرکزی بیاید؟»
علی اصغر خانی نماینده شاهرود نیز گفت: «آنچه گفته شده با واقعیت‌ها بسیار فاصله دارد. امروز تورم در برخی اقلام ۲۰ برابر شده است. در حال حاضر مردم به سختی دارو تهیه می‌کنند. این دارو‌ها ۱۰ الی ۲۰ برابر از قیمت مصوب تهیه می‌شود. در بحث ارزاق عمومی، قیمت‌ها ۲۰ برابر شده است. در شاهرود و میامی نزدیک به ۳۵ درصد بیکار داریم. این خانواده‌ها چطور می‌توانند زندگی کنند. من از مسئولین می‌پرسم که گزارش‌شان مربوط به ایران بود و یا کشور دیگری؟ چرا که امروز روی هر چیزی دست می‌گذاریم چندین برابر شده است.
خانی همچنین با بیان اینکه «یا بانک‌ها حرف دولت را گوش نمی‌دهند یا دولت پول بانک را بر می‌دارد و این پول را باز نمی‌گرداند» گفت «بسیاری از مشکلات تورمی در کشور معطوف به بانک هاست.»
از سوی دیگر محمد قاسمی سرپرست مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در نشست روز گذشته مجلس شورای اسلامی اعلام کرد قدرت خرید مردم نسبت به سال۹۰ به یک سوم رسیده است.
محمد قاسمی گفته است که «تورم در ایران جزو بالاترین نرخ‌ها در دنیاست.این موضوع از دیدگاه بخش خانوار دارای اهمیت زیادی است زیرا به دلیل کاهش توان سرمایه‌گذاری، درآمد سرانه خانوارها در حال کاهش است و قدرت خرید افراد نسبت به سال ۹۰ به یک سوم کاهش یافته است که خانواده‌های فقیر بیشتر تحت تأثیر قرار گرفته‌اند.»
در همین حال برخی کارشناسان معتقدند برنامه‌های بانک مرکزی برای مهار تورم نتیجه‌بخش نخواهد بود. در همین رابطه علی دینی ترکمانی عضو هیئت علمی موسسه پژوهش‌های بازرگانی ادعای دولت درباره کنترل نرخ تورم و تورمی در کانال ۲۰ درصد برای سال جاری را رد کرده و از احتمال در پیش بودن تورم ۵۰ درصدی خبر داده است: «بانک مرکزی اعلام کرده است که میزان تورم ۲۲ درصد را برای سال جاری هدفگذاری کرده است. تورم سال گذشته بر مبنای برآورد بانک مرکزی ۴۱ درصد بود. این هدفگذاری، یعنی کاهش تقریبا ۵۰ درصدی. آیا چنین چیزی امکان‌پذیر است؟»
علی دینی ترکمانی افزوده که «شواهد و قرائن اقتصادی دال بر امکان‌ناپذیر بودن آن است. افزایش نرخ ارز و قرار گرفتن آن در کانال ۱۷ هزار تومان و احتمال افزایش آن به کانال‌های بالاتر، کاهش درآمدهای ارزی نفتی بر اثر تحریم‌ها و افت شدید قیمت جهانی نفت و افزایش مخارج غیرمترقبه دولت بر اثر وقایعی چون سیل و کُرونا موجب بیشتر شدن کسری بودجه می‌شود.»
این کارشناس اقتصادی افزوده «پیش‌بینی‌ها در سال گذشته روی ۱۵۰ هزار میلیارد تومان بود. با وضعیت مذکور این کسری به حدود ۲۰۰هزار میلیارد تومان افزایش می‌یابد. در عین حال باید به اثر مهم تحریم صادرات غیرنفتی بر بازار ارز نیز توجه جدی کرد.»
