همه ما اطلاعات حساسی داریم که آنها را بر روی کامپیوتر یا گوشی هوشمند خود ذخیره کرده‌ایم. ممکن است برخی افراد داده‌های خود را در فضاهای ابری ذخیره کنند. حتما با یک گذرواژه، قفل بیومتریک یا با ترکیبی از هر دو، از این اطلاعات محافظت می‌کنید. اما اگر گوشی شما دزدیده شد یا آن را گم کردید آنوقت بازهم می‌توانید از امن بودن اطلاعات خود مطمئن باشید؟ رمزنگاری در چنین مواقعی به درد می‌خورد و یک لایه امنیتی بیشتر به اطلاعات شما اضافه می کند.
رمزنگاری تنها برای حفاظت از داده‌ها مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، می‌توانید ارتباطات، ترافیک اینترنت و رمزهای عبور را هم رمزنگاری کنید. این کارها امنیت داده‌های شما را افزایش می‌دهند.
رمزنگاری حافظه:
امروزه بسیاری از افراد برای افزایش ظرفیت حافظه کامپیوترهای خود و همچنین سهولت در جابجایی اطلاعات از حافظه‌های خارجی استفاده می‌کنند. به همین دلیل رمزنگاری کامل حافظه یکی از روش‌های حفظ امنیت اطلاعات ذخیره شده در حافظه‌های خارجی محسوب می‌شود. در این صورت اگر هارد خود را گم کردید یا کسی آنرا دزدید، اطلاعات داخلی آن غیر قابل استفاده خواهد بود. برای انجام این کار روش‌های زیادی وجود دارد، می‌توانید این رمزنگاری را برنامه‌های متن باز یا پولی انجام دهید. علاوه بر این، رمزنگاری کامل حافظه را می‌توان در هر سیستم عاملی انجام داد.
مشابه همین کار در گوشی‌ها و تبلت‌ها هم قابل اجرا است که به رمزنگاری دستگاه (Device encryption) معروف است و به صورت پیش فرض بر روی اکثر گوشی‌ها نصب بوده و فعال هم می‌باشد.
رمزنگاری فضای ذخیره‌سازی ابری:
اغلب کاربران به خاطر سهولت دسترسی فضای ابری، از آن استفاده می کنند. شما می‌توانید از هر جا و هر زمان که بخواهید با در اختیار داشتن اینترنت، به فضای ابری و داده‌های در آن دسترسی داشته باشید. متاسفانه همین قابل دسترس بودن، مشکلات خود را به همراه دارد. در طول سال‌های گذشته، اغلب سرویس‌های ابری دچار حملات شدیدی شده و داده‌های آنها در به دست مهاجمان و هکرها افتاده است. به همین علت بهتر است اطلاعات خود را قبل از آپلود کردن در فضای ابری، رمزنگاری کنید.
با این کار حتی در صورت نفوذ مهاجمان و سرقت اطلاعات در فضای ابری، داده‌های شما به هیچ وجه برای مهاجم قابل استفاده نخواهد بود. در انتخاب برنامه رمزنگاری، قابلیت‌های برنامه و نیازهای خودتان را در نظر بگیرید.
رمزنگاری ترافیک اینترنتی:
یکی از ساده‌ترین کارها برای رمزنگاری ترافیک اینترنت، استفاده از VPN است که به عنوان یک تونل رمزنگاری شده برای ترافیک عمل می کند. برای مثال فرض کنید در کافی‌شاپ نشسته‌اید و قرار است اطلاعات مهمی را برای فرد دیگری ارسال کنید. با استفاده از VPN می‌توانید داده‌های را به صورت رمزنگاری شده و بدون اینکه کسی بتواند آن را در مسیر سرقت کند، به مخاطب خود ارسال کنید.
یکی دیگر از راه‌های محافظت از داده‌ها، استفاده از شبکه های ناشناس مثل Tor می‌باشد. شبکه Tor ترافیک شما را از طریق گره‌های پوششی داوطلبانه و با چندین لایه رمزنگاری، به مقصد ارسال می کند. هدف از این کار محافظت از داده‌ها و هویت شما از شر تمامی اشخاصی است که قصد سرک کشیدن در آن را دارند.
رمزنگاری پیام‌ها:
در مورد برنامه‌های پیام رسان، گزینه‌های بیشماری در اختیار تمامی کاربران قرار دارد که در این بین برخی از برنامه‌های مشهور، دارای رمزنگاری مبدا به مقصد می باشند. اما در تمامی این برنامه‌ها این قابلیت به صورت پیش فرض فعال نیست. برای مثال در اپلیکیشن فیسبوک برای اینکه یک مکالمه رمزنگاری شده داشته باشید، ابتدا روی عکس پروفایل کاربر کلیک می کنید و سپس Go to Secret Conversion را انتخاب می کنید. تنها با این کار می‌توانید یک مکالمه رمزنگاری شده داشته باشید. در برنامه Whatsapp این قابلیت به صورت پیش فرض فعال است. در برنامه Telegeram هم این چنین است، علاوه بر این با انتخاب Secret Chat می‌توانید یک لایه امنیتی بیشتر هم داشته باشید و همچنین می‌توانید قابلیت حذف خودکار پیام را هم فعال کنید.
Signal هنوز هم بهترین و امن‌ترین برنامه پیام رسان است و به دلیل متن باز بودن آن امکان بررسی کدها و رفع ایرادات آن توسط متخصصین فراهم می‌باشد. همچنین می‌توانید ایمیل های خود را هم رمزنگاری کنید. برای این کار باید کلید عمومی خود را در اختیار دریافت کننده قرار دهید. برای این کار راه‌های گوناگونی وجود دارد اما توصیه اصلی ما استفاده از PGP یا GPG است. روش‌های مختلفی هم برای رمزنگاری ایمیل وجود دارد. می‌توانید از افزونه ها، امکانات پیش فرض برنامه‌ها و اپلیکیشن های محبوب ارسال ایمیل استفاده کنید. علاوه بر این می‌توانید از پلتفرم های ارسال ایمیل امن مثل ProtonMail، که صرفا جهت ارسال امن و رمزنگاری شده ایمیل ها ساخته شده، استفاده کنید.
رمزنگاری گذرواژه:
برنامه‌های مدیریت رمز، برای افرادی که نمی‌خواهند یا توانایی به خاطر سپاری رمز های خود را ندارند، بهترین گزینه است. برنامه مدیریت رمز مثل گاوصندوقی است که تمام رمزهای شما را به صورت امن در خود ذخیره می کند. برخی از این برنامه‌ها برای امنیت بیشتر، رمزهای شما را با چندین لایه رمزنگاری، بر روی سرورهای خود ذخیره می‌کنند. این روش از نوشتن رمز روی کاغذ یا ذخیره کردن آن روی یک فایل متنی و در داخل حافظه کامپیوتر یا گوشی بسیار امن‌تر است.
سخن پایانی:
با اینکه انجام دادن تمامی این کارها ممکن است کمی زمان بر و پیچیده به نظر برسد، اما هرگز ارزش تدابیر امنیت سایبری مطمئن را دست کم نگیرید. به خاطر داشته باشید که پیشگیری بهتر از درمان است. همین ضرب المثل در فضای دیجیتالی هم کاربرد دارد. با قبول مسئولیت حفظ امنیت داده‌های خود می‌توانید از مشکلات احتمالی آینده و هزینه های احتمالی آن، در امان بمانید.
