0 minutes
«#شفافیت_آراء_نمایندگان»؛ این هشتگ از ماه‌ها پیش توسط بسیاری از کاربران در شبکه توییتر دنبال شد. هشتگی که یک مطالبه معوقه را به کاندیداهای انتخابات مجلس یازدهم یادآوری می‌کرد و از آن به‌عنوان اولویت اول مجلس یازدهم یاد می‌کردند. حالا با آغاز به کار مجلس یازدهم، این هشتگ بار دیگر از سوی بسیاری از کاربران در حال پیگیری است و البته جمعی از نمایندگان نیز وعده داده‌اند که به‌زودی «طرح شفافیت آرای نمایندگان» با قید دو فوریت در صحن علنی مجلس مطرح می‌شود.
«حسینعلی حاجی دلیگانی»، عضو هیات‌رییسه مجلس شورای اسلامی در این خصوص به خبرگزاری تسنیم گفته: «پیگیری این طرح دوفوریتی در دستور کار هیات‌رییسه مجلس یازدهم و همین‌طور نمایندگان مجلس در این دوره قرار گرفته و تصمیم‌گیری درباره آن را در جلسه هفته آینده هیات‌رییسه مجلس بررسی خواهیم کرد.»
کاربری به نام «کیان عبدالهی» روز ۲۸ می در توییتی نوشته: «۸ نماینده در رای‌گیری امروز #مجلس برای تعیین رییس، رای سفید دادن و آراشون باطله محسوب شده! دیروز هم در جلسه فراکسیون ظاهراً حدود همین تعداد آرای باطله بوده. اگر آرا شفاف بود این نوابغ رو می‌شد قانع کرد که با اسنپ برگردن برن منزل و ۴ سال خودشون رو خسته نکنند.»
کاربری به نام محسن مرادی نیز یادآوری کرده که طرح شفافیت آرای نمایندگان وعده انتخاباتی «محمدباقر قالیباف» بود و توییت کرده: «بحث #شفافیت_آراء_نمایندگان یکی از شعائر مهم انتخاباتی آقای قالیباف بود. سنگ محک خوبی است تا بفهمیم ریاست ایشان بر صراط مستقیم است یا لاریجانی طور.»
پایان رانت‌خواری و سواستفاده در مجلس
اما این طرح که قرار است در مجلس پیگیری شود چه اثراتی دارد؟ حاجی دلیگانی در این خصوص گفته: «شفافیت آرای نمایندگان از رانت‌خواری و سواستفاده از رأی نمایندگان جلوگیری می‌کند.»
مجلس شورای اسلامی در مقایسه با سایر ارکان حکومت، از شفافیت بیشتری برخوردار است، مشروح مذاکرات آن زنده از رادیو مجلس پخش می‌شود و متن آن منتشر می‌شود. خبرنگاران آزادند در جلسات علنی مجلس شرکت و مشروح مذاکرات را ثبت و ضبط و منتشر کنند. گزارش‌های عملکرد کمیسیون‌ها به‌طور سالانه در اختیار رسانه‌ها قرار می‌گیرد ولی هنوز کسی از جزییات مباحث مطرح در کمیسیون‌ها و آراء نمایندگان اطلاع ندارند. البته از روی صحبت موافقان و مخالفان و وابستگی آن‌ها به فراکسیون‌های مجلس تا حدودی آرا را می‌توان حدس زد ولی با قاطعیت نمی‌توان گفت نمایندگان چه آرایی را ثبت می‌کنند.
برخی از نمایندگان مجلس یازدهم پیش از تصویب این طرح در مجلس داوطلبانه شفاف‌سازی آرای خود را آغاز کرده‌اند ولی اینکه تا پایان این رویه را ادامه دهند روشن نیست. احسان خاندوزی نماینده تهران ازجمله این نمایندگان است. او در توییتی نوشته: «تعهدم به #شفافیت_آراء_نمایندگان در هفته اول مجلس یازدهم: رای روز ۷ خرداد برای رییس شعبه ۷ به آقای دهنوی. رای روز ۸ خرداد برای رییس مجلس به آقای قالیباف و سایر اعضای هیات رییسه.» او در ادامه وعده داده تا در هفته‌های بعد از طریق سایت رسمی خود و با فرمتی دقیق اطلاع‌رسانی می‌کند.
چنانچه طرح مطرح در مجلس به تصویب نمایندگان برسد ماده ۱۲۶ آیین‌نامه داخلی مجلس به این شرح اصلاح خواهد شد: «در تمامی مواردی که رأی‌گیری به‌صورت الکترونیکی، قیام و قعود و علنی با ورقه صورت می‌پذیرد، اسامی نمایندگان موافق، مخالفت و ممتنع و کسانی که در رأی‌گیری شرکت نکرده‌اند به ترتیب حروف الفبا در مشروح مذاکرات ثبت و تا پایان همان روز رأی‌گیری در سامانه (وب‌سایت) رسمی مجلس منتشر شود.»
در طرح پیشنهادی البته برای فرار از شفافیت در طرح‌های حساس و احتمالا جنجال‌برانگیز راه را باز گذاشته‌اند در تبصره ۱ این ماده پیش‌بینی‌شده که «درصورتی‌که تعدادی از نمایندگان با انتشار اسامی موافقین، مخالفین و ممتنعین در موردی از موارد رأی‌گیری موافق نباشند، با پیشنهاد کتبی حداقل ۱۵ نماینده و تصویب مجلس، این اسامی در سامانه (وب‌سایت) و در مشروح مذاکرات مجلس منتشر نمی‌شود.»
استدلال مخالفان
طرح شفافیت آرای نمایندگان چند بار در مجلس دهم مطرح شد و حتی در کمیسیون تدوین آیین‌نامه مجلس به تصویب رسید ولی هنوز این طرح در صحن مجلس به تصویب نرسیده است. «علی لاریجانی»، رییس مجلس دهم در آخرین مصاحبه تلویزیونی در قامت ریاست مجلس در چرایی مخالفت با این طرح، با اشاره به اعمال فشارها در حوزه انتخابیه کوچک به نمایندگان، گفت: «این فشارها می‌تواند نمایندگان را تحت‌تاثیر بگذارد و اجازه ندهد با عهدی که با خدا بسته‌اند که مصالح مملکت را رعایت کنند وفادار بمانند.» او معتقد بود شفافیت آرا زمانی ممکن است که انتخابات از سطح حوزه‌های انتخابیه کوچک (شهرها) به سطحی بالاتر (استانی) بیاید و احزاب تقویت شوند و مسئولیت آرا را برعهده بگیرند در آن شرایط می‌توان انتظار داشت که آرای نمایندگان شفاف باشد.
این تفکر به نظر در مجلس یازدهم در اقلیت است چراکه بسیاری از نمایندگان مجلس یازدهم با آگاهی نسبت به استدلال مخالفان، «شفافیت آرا» را به‌عنوان یک وعده در اولویت مطرح کرده‌اند. از همین رو انتظار می‌رود طی هفته‌های آینده طرح دوفوریتی شفافیت آرا که توسط «مجتبی ذوالنوری»، نماینده قم تدوین شده، اعلام وصول و فوریت آن به رای گذاشته شود.
مطالب مرتبط:
شفافیت نمایندگان مجلس؛ راه‌اندازی چند سایت و دیگر هیچ
